Koen De Vos

DE GENIALE STAD

door

Waarom Florence zoveel genieën voortbracht in haar gouden 15de eeuw.

De vijftiende eeuw was voor Florence een uitzonderlijke bloeiperiode op het vlak van kunst en cultuur. De stad legde toen de kiem voor de renaissance, lanceerde talloze innovaties in de kunst en bracht een buitengewoon groot aantal geniën voort zoals Leonardo da Vinci, Michelangelo, Rafaël, Machiavelli, Botticelli, Brunelleschi, Donatello, Fra Angelico, Ghiberti, Masaccio, Fra Filippo Lippi, Ghirlandaio, Amerigo Vespucci, Lorenzo de’ Medici en vele anderen.

De geniale stad tracht te achterhalen waar die ongeëvenaarde broeihaard van talent vandaan kwam. Wat was hun succesformule? Hoe valt het te verklaren dat een stadje van amper 60.000 inwoners, in nauwelijks 100 jaar zoveel genieën kon voortbrengen?

De Geniale stad. Waarom Florence zo veel genieën voortbracht in haar gouden 15de eeuw wordt uitgegeven door Ambo Athos.

>Meer over het boek

La stanza segreta van Michelangelo: een blik in het brein van een genie op de vlucht

door

La Stanza Segreta (gehime kamer) di Michelangelo
Stanza segreta di Michelangelo, Museo delle Cappelle Medicee, Firenze (Florence),Foto: Francesco Fanfani Courtesy, Musei del Bargello.

De stanza segreta di Michelangelo (geheime kamer van Michelangelo) opende op 15 november 2023 zijn deuren voor het grote publiek. In deze nauwe ruimte zou de renaissancekunstenaar drie maanden zijn ondergedoken om te ontsnappen aan de woede van paus Clemens VII. De gedroomde gelegenheid voor het genie, zo gaat het verhaal, om aan de hand van levensgrote muurschetsen het bilan van zijn carrière op te maken.

>Verder lezen about La stanza segreta van Michelangelo: een blik in het brein van een genie op de vlucht

Te gast in Spijkers Met Koppen (NPO 2) naar aanleiding van de opening van Michelangelo’s La stanza segreta

door

La stanza segreta van Michelangelo gaat op woensdag 15 november 2023, 50 jaar na zijn ontdekking, eindelijk open voor het grote publiek. Deze ‘geheime kamer’ bevindt zich onder een zijkapel van de San Lorenzo-basiliek in Florence, en bevat muurtekeningen in houtskool en rode kalk van onder meer Michelangelo.

>Verder lezen about Te gast in Spijkers Met Koppen (NPO 2) naar aanleiding van de opening van Michelangelo’s La stanza segreta

Het ei van Brunelleschi. Door Huub van der Lubbe

door

Net voor de zomer kreeg ik een verrassend bericht in de bus, namelijk dat Huub van der Lubbe, dichter en zanger van de bekende rockgroep De Dijk, zowaar een gedicht had geschreven over het boek De geniale stad. Een bespreking of een schouderklop, dat viel wel te verwachten, maar een gedicht? Uiteraard voel ik me vereerd en deel ik Huubs gedicht graag met jullie. Om het wat te kaderen heb ik eronder de passage uit het boek toegevoegd waarop het geïnspireerd is.

>Verder lezen about Het ei van Brunelleschi. Door Huub van der Lubbe

Een geschiedenis van republikeins Florence: 1130-1530

door

Artikel verschenen in Kleio-magazine onder de titel: Overtuigd republikeins. Florence in de (late) middeleeuwen

Florence Palazzo Vecchio wapenschilden

Florence is vooral bekend voor haar culturele exploten en haar wereldvermaarde kunstenaars en schrijvers zoals Da Vinci, Michelangelo, Dante, Botticelli, Boccaccio en Brunelleschi. Maar het Florence van de late middeleeuwen heeft ook een grote invloed gehad op het politieke denken in Europa. Onder meer door haar humanistisch gedachtegoed en Machiavelli’s geschriften, maar evengoed door haar experimenten in zelfbestuur. Vierhonderd jaar lang, tussen 1130 en 1530, was Florence een op democratische leest geschoeide republiek, een van de langstlopende in onze westerse geschiedenis.

>Verder lezen about Een geschiedenis van republikeins Florence: 1130-1530

Cosimo de’ Medici (1389-1464). De machtigste man in Florence (Firenze)

door

Artikel verschenen in Geschiedenis Magazine (jaargang 55, n° 5, juli-augustus 2020) en gebaseerd op het boek De geniale stad.

Portret Cosimo de' Medici en het embleem van de Medici bestaande uit de 6 ballen

Florence in de renaissance… bij die woorden denken velen spontaan aan de Medici-familie en haar beroemdste telg Lorenzo de’ Medici. ‘Il Magnifico, zoals Lorenzo genoemd werd, heeft zeker een belangrijke rol gespeeld in de culturele bloei van de stad, maar toch was de impact van zijn grootvader Cosimo de’ Medici veel groter en fundamenteler. Wat voor iemand was deze clanleider van de Medici? En wat dreef hem om een fortuin in kunst en cultuur te investeren?

>Verder lezen about Cosimo de’ Medici (1389-1464). De machtigste man in Florence (Firenze)

Selectie inspirerende video’s over Florence (Firenze) in de renaissance

door

Florence video selectie beeld van de Duomo van Firenze

Je wil je voorbereiden op een reis naar Florence? Of je hebt zin om je te verdiepen in deze Italiaanse renaissancestad? Op YouTube vind je een onuitputtelijke schat aan gratis video’s over Florences geschiedenis, haar meesterwerken, haar bekende en minder bekende bezienswaardigheden en de vele markante figuren die de stad hebben groot gemaakt.

Uit deze overvloed heb ik een persoonlijke selectie gemaakt: een mix van professionele documentaires en degelijke amateurvideo’s, over zowel kunsthistorische wetenswaardigheden als traditionele culinaire specialiteiten. De hier voorgestelde selectie zal ik geregeld aanvullen met nieuwe video’s.

>Verder lezen about Selectie inspirerende video’s over Florence (Firenze) in de renaissance

Stadswandeling Florence nu ook beschikbaar voor je smartphone

door

Stadswandeling Florence nu ook beschikbaar voor je smartphone.

De stadswandeling in Florence gebaseerd op het boek De geniale stad kun je nu ook volgen via je smartphone. Je kan kiezen voor een app (Android) of een interactieve ebook (Android en iPhone). Deze begeleide rondleiding is gratis, zonder internettoegang te gebruiken en bevat een audiofunctie.

> Bekijk hier de verschillende opties

Recensie De geniale stad op Doorbraak.be

door

Op 14 maart publiceerde de Vlaamse opiniewebsite Doorbraak.be deze recensie over De geniale stad. De vroegere tv-maker, politicus voor Groen en auteur Luckas Vander Taelen had er het volgende over te vertellen:

“De geniale stad van Koen De Vos is niet alleen een uitmuntend kunsthistorisch boek. Het kan net zo goed inspirerend zijn als voorbeeld van een vruchtbare samenwerking tussen politieke en economische krachten en kunstenaars vandaag.”

> Bekijk hier de recensie

Bespreking De geniale stad in Cosiddetto

door

Cosiddetto is een bijzonder goed geüpdatet (bijna dagelijks wordt er gepost) en gevariëerde blog voor Italiëliefhebbers, volgens de initiatiefnemers Carl Buyck en Franka Verhoeyen, het ‘mooiste land ter wereld’.

Koen De Vos […] “slaagt erin om voortdurend ook bruggen te slaan tussen wat zes eeuwen geleden in Firenze gebeurde en trends en innovaties die zich vandaag ook bij ons voltrekken. Dat maakt dit historische boek meteen ook verrassend eigentijds.”

> Bekijk hier de bespreking

Bespreking De geniale stad in TheArtCouch magazine

door

De geniale stad is de boekentip van TheArtCouch, een magazine voor hedendaagse kunst. Opmerkelijk is de link die men maakt met de discussie over de besparingsronde in de cultuursector in Vlaanderen.

“Maar het is moeilijk om zijn analyse van de opgang en welvaart van Firenze los te zien van de huidige besparingen in de cultuursector. Wat het boek alleszins aantoont is dat een maatschappij die gericht is op cultuur, open staat voor innovatie hierin en deze actief promoot, er uiteindelijk beter van wordt. Hoewel de omstandigheden uiteraard verschillen, Vlaanderen kan je moeilijk vergelijken met het Firenze van de XVe eeuw, vallen hier zeker lessen uit te trekken om de samenleving als geheel te verheffen, ook nu nog.”

>Bekijk hier de bespreking

Leonardo da Vinci’s Gran Cavallo

door

Leonardo Da Vinci Gran Cavallo
Leonardo da Vinci’s paard (Gran Cavallo) (1999), Beeldhouwwerk van de Japanse beeldhouwster Nina Akamu. Het is geen replica van het paard van Da Vinci, maar een werk gebaseerd op zijn tekeningen en geschriften.

Leonardo da Vinci is weer hot dezer dagen. Ter nagedachtenis van zijn vijfhonderdste sterfdatum organiseert het Louvre een grote Leonardo da Vinci-retrospectieve (van 24 oktober 2019 tot 24 februari 2020). Tien jaar hebben de curatoren eraan gewerkt en alles wijst erop dat dit hét artistieke topevenement van het najaar wordt.

Vanuit de hele wereld zullen honderdduizenden mensen naar Parijs afzakken om een van de belangrijkste heiligen van onze westerse seculiere samenleving te eren. Want daarvan is iedereen ondertussen doordrongen: Leonardo da Vinci was geen gewone sterveling maar een creatieve halfgod die het bijzonder goed doet in deze tijden van innovatie en technologische vooruitgang. Een door experimenteerzucht en nieuwsgierigheid gedreven alleskunner die velen met verstomming slaat door de breedte van zijn werkterrein (schilderkunst, beeldhouwkunst, architectuur, wetenschap, anatomie, vliegkunst, ingenieur …) en die alle kenmerken vertoont van het archetype van een genie: uitermate intelligent, ambitieus tot op het megalomane, opvallend uiterlijk, excentriek gedrag, bron van onoplosbare mysteries (was hij een vegetariër avant la lettre?, homoseksueel?), niet in een vakje te stoppen en gezegend met een avontuurlijke levensloop die volgens de legende eindigde in de armen van de Franse koning François I. En niet te vergeten, hij bezorgde ons enkele van de beroemdste schilderijen/tekeningen uit de westerse kunstgeschiedenis, zoals de Mona Lisa, Het laatste avondmaal en de Vitruviusman.

>Verder lezen about Leonardo da Vinci’s Gran Cavallo

De geniale stad in Knack Weekend: 7 minder voor de hand liggende reistips voor Florence

door

In Knack Weekend verscheen deze week het artikel ‘Het boek achterna’. Drie auteurs nemen je op sleeptouw door ‘hun’ stad aan de hand van enkele minder voor de hand liggende maar daarom niet minder interessante highlights. Benieuwd?

>Verder lezen about De geniale stad in Knack Weekend: 7 minder voor de hand liggende reistips voor Florence

OVER GENIALITEIT – bonushoofdstuk De geniale stad

door

Over genialiteit - bonusmateriaal bij De geniale stad

De geniale stad begint met een kort hoofdstuk over de vier voorwaarden van genialiteit. Hieronder vind je de uitgebreide versie van het hoofdstuk, een grondig onderzoek naar wat genialiteit nu precies is. Hoe is ons begrip van genie geëvolueerd in de tijd? Hoe benadert de wetenschap genialiteit? Is genialiteit een gave of kun je het ontwikkelen? Bestaat er een gen voor genialiteit? Hoe ontstaan nieuwe ideeën? En wat word je geacht te doen om zelf een genie te worden – mocht dat ooit je ambitie zijn?

Lengte: 12500 woorden – Leestijd: 30 à 45 minuten

>Verder lezen about OVER GENIALITEIT – bonushoofdstuk De geniale stad